Merel Adams’ passie voor lezen en onderwijs
Merels liefde voor boeken begon al op jonge leeftijd en groeide uit tot haar grote passie. Na haar opleiding pabo, stond ze voor een tweesprong. Ze zag een mooie toekomst voor de klas, maar tijdens haar opleiding had ze maar zes boeken moeten lezen. Ze miste het leesplezier en de magie van verhalen. Ze besloot voor haar passie te gaan. Na haar master Jeugdliteratuur vond ze via via haar weg naar de Bibliotheek West-Brabant, waar ze als leesmediaconsulent op verschillende scholen werkt om kinderen en leerkrachten te inspireren in de wereld van boeken.
De Bibliotheek heeft een meerjarige samenwerking met scholen, waarbij leesmediaconsulenten leerkrachten in het leesplezier ondersteunen. Dit draagt bij aan de borging van leesbevordering in het onderwijs.
De perfecte mix van onderwijs en liefde voor boeken
"Het leukste aan mijn werk is de variatie," zegt Merel. "Elke dag kom ik op een andere school, werk ik met andere kinderen en natuurlijk met andere boeken. Kinderen reageren altijd anders, en soms zeggen ze iets heel moois waar je op kunt voortborduren. Dat geeft zoveel energie! Maar wat ik echt geweldig vind, zijn de momenten dat een sceptische leerkracht naar me toe komt en zegt: 'Ik wil dit nu zelf ook proberen.' Dat is echt een wow-moment. Ze zien hoe enthousiast de kinderen worden, en dat geeft een andere sfeer in de klas. Kinderen gaan met een leuke werkvorm “aan” voor lezen en kiezen ineens boeken die ze zelf niet zo snel zouden pakken."
"Ik vind het ontzettend belangrijk dat kinderen lezen. Het helpt hen niet alleen om hun inlevingsvermogen te ontwikkelen, maar het stimuleert ook hun fantasie. Bovendien is het prachtig om te zien hoe kinderen delen van zichzelf kunnen herkennen in de verhalen die ze lezen. Boeken openen werelden vol mogelijkheden en inzichten, en dat gun ik ieder kind."
Maatwerk en groei in leesplezier
Merel benadrukt hoe belangrijk het is om maatwerk te leveren als het gaat om kinderen en lezen. "Veel kinderen blijven hangen in populaire boeken zoals Het dagboek van een muts of Leven van een loser. Die boeken zijn ook leuk, maar ik wil ze verder helpen. Door met hen te praten over wat ze leuk vinden, kun je ze naar een hoger niveau tillen. Vragen zoals: 'Wat vind je leuk aan dit boek? Is het omdat het grappig is of omdat er veel plaatjes in staan?' Op basis daarvan probeer ik ze boeken aan te bieden die aansluiten bij hun interesses, maar met rijkere teksten."
"Het mooiste aan mijn werk is als ik zie dat kinderen oplichten door een boek dat ze anders nooit hadden gepakt. Dat moment dat hun ogen gaan glinsteren en ze zeggen: 'Juf, dit boek is echt leuk!' Daar doe ik het voor."
De doelgroep: niet alleen de kinderen
Hoewel Merel veel met kinderen werkt, ligt haar focus ook op de leerkrachten. "De leerkrachten zijn mijn primaire doelgroep," legt ze uit. "Het is natuurlijk leuk als je de kinderen bereikt, maar de leerkracht ziet de kinderen veel vaker dan ik. Als de leerkrachten het leesplezier oppakken, kunnen zij ook een soort leesambassadeur worden. Ze kunnen dat enthousiasme voor boeken overdragen op de kinderen, ook op momenten dat ik er niet ben."
Een typische werkdag
De werkdag is altijd afwisselend en druk. "Vandaag begin ik mijn dag op een basisschool in Bergen op Zoom," vertelt ze. "Eerst ga ik naar twee kleuterklassen die bezig zijn met het thema 'Sprookjes'. Daar lees ik een prentenboek interactief voor door vragen te stellen aan de kinderen, zodat ze actief betrokken zijn bij het verhaal. Daarna laat ik een verwerkingsopdracht achter voor de leerkracht.”
Tijdens de koffiepauze praat Merel vaak met de leerkrachten. “Zo kan ik mijn tips nog beter afstemmen op hun behoeften. Die handige tip kreeg ik van een collega: In de koffiekamer hoor je wat er op school speelt en kun je daarop inspelen met de boeken die je meeneemt. Zo word je echt onderdeel van het team.
Vervolgens ga ik met groep 7 aan de slag met de 'Verhaaldobbelsteen'. Je behandelt de verhaalstructuren. Vervolgens dobbelen de kinderen en moeten ze op basis van zes gegooide plaatjes een verhaal schrijven. Het gaat niet om spelling, maar om het prikkelen van hun fantasie.
Later in de ochtend ben ik vaak te vinden bij de boekenkasten om kinderen te helpen bij het kiezen van boeken. Sommigen komen enthousiast naar me toe, anderen spreek ik proactief aan om ze verder te helpen."
In de pauze fietst Merel naar een andere school: "In de middag ga ik bijvoorbeeld naar groep 4 voor een 'boekensushi'. Alle kinderen krijgen een boek en krijgen drie minuten om de voorkant, titel, samenvatting en plaatjes te bekijken. Vervolgens bespreek je in de kring wat ze van het boek vinden. Wie had er een boek waar iets bijzonders mee was? Wie heeft een boek dat je wel/niet zou lezen en waarom dan? Na drie rondes vraag ik: 'Wie heeft er een boek gezien dat je eigenlijk best zou willen lezen?' En 90% van de kinderen steekt zijn vinger op! Zo laat ik ook aan de leerkracht zien hoe weinig je nodig hebt om kinderen enthousiast te maken voor een breed scala aan boeken."
Samenwerking met de school
Daarna komen de leerlingen in de schoolbibliotheek om boeken te lenen en Merel verzorgt dit als ze op school aanwezig is. Anders doet een hulpouder dit. Na schooltijd is het tijd voor de administratie en overleg met leerkrachten en collega’s. "Ik werk buiten het klaslokaal ook samen met de leerkrachten," zegt Merel. "Bijvoorbeeld over thema's zoals de 'seizoenstafel'. Samen zorgen we ervoor dat de juiste boeken aansluiten bij bepaalde onderwerpen, zodat lezen op een speelse manier in de spotlight staat. Daarnaast zit ik in de werkgroep voor de Kinderboekenweek van de Bibliotheek en in de voorbereiding hebben we online overleg over aansluitende activiteiten. Zo brengen we kinderen in de bibliotheek op een andere manier in aanraking brengen met leesplezier. En ik reageer op mails van leerkrachten. Zo was bijvoorbeeld een moeder van een van de leerlingen overleden. De leerkracht vroeg mij advies voor een boek om dit in de klas bespreekbaar te maken.”
Het advies: passie en betrokkenheid
Werken bij de Bibliotheek is dynamisch en uitdagend. Merel geeft een duidelijk advies voor mensen die in het educatieteam aan de slag willen: "Het moet echt bij je passen. Je moet van lezen houden en dat enthousiasme kunnen overbrengen op anderen. Die intrinsieke motivatie is essentieel. Maar als lezen je passie is, kun je zowel kinderen als leerkrachten inspireren en dat geeft enorm veel voldoening.”